1. Căn cứ pháp lý quy định việc cấp căn cước cho công dân Việt Nam như sau:

(1) Khoản 1 Điều 19 Luật Căn cước quy định "Người được cấp thẻ căn cước là công dân Việt Nam".

(2) Điều 23 Luật Căn cước quy định "Trường hợp chưa có thông tin của người cần cấp thẻ căn cước trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thì phải thực hiện thủ tục cập nhật, điều chỉnh thông tin vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư theo quy định".

(3) Ngoài ra, Luật Căn cước năm 2023 đã điều chỉnh, bổ sung một số quy định để đảm bảo cơ sở pháp lý phục vụ việc triển khai cấp thẻ căn cước cho các trường hợp người Việt Nam đang sinh sống ở nước ngoài như điều chỉnh thông tin trên thẻ căn cước từ "nơi thường trứ" thành "nơi cư trú" để tạo thuận lợi cho các trường hợp không có nơi thường trú thì thông tin về "nơi cư trứ" trên thẻ là nơi tạm trú của công dân; trường hợp công dân không có cả nơi thường trú và nơi tạm trú thì thông tin về "nơi cư trú" ghi trên thẻ là nơi ở hiện tại của công dân.

Như vậy, theo quy định của Luật Căn cước năm 2023 thì tất cả mọi công dân Việt Nam, bao gồm cả công dân Việt Nam ở nước ngoài đều thuộc đối tượng được cấp thẻ căn cước.

(4) Về việc cấp thẻ căn cước cho công dân Việt Nam ở nước ngoài thì tại Nghị định số 70/2024/NĐ-CP ngày 25/6/2024 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Căn cước đã quy định:

- Tại khoản 5 Điều 21 Nghị định số 70/2024/NĐ-CP quy định: "Cơ quan quản lý căn cước tổ chức lưu động việc tiếp nhận yêu cầu cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước cho công dân Việt Nam ở trong nước và công dân Việt Nam ở nước ngoài trong điều kiện, khả năng của mình; bảo đảm phù hợp với quy định của Luật Căn cước, điều ước quốc tế và thỏa thuận quốc tế mà Việt Nam là thành viên".

- Tại Điểm b khoản 4 Điều 11 Nghị định số 70/2024/NĐ-CP quy định:

"Đối với trường hợp công dân đã đăng ký khai sinh hiện đang định cư ở nước ngoài và chưa được xác lập số định danh cá nhân thì cơ quan quản lý căn cước của Bộ Công an phối hợp với Bộ Ngoại giao và cơ quan có liên quan thực hiện việc thu thập, cập nhật thông tin vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và xác lập số định danh cá nhân cho công dân".

(5) Khoản 4 Điều 4 Thông tư số 17/2024/TT-BCA của Bộ trưởng Bộ Công an quy định: "đối với công dân Việt Nam định cư tại nước ngoài, không có nơi cư trú tại Việt Nam thì thông tin về nơi cư trú trên thẻ căn cước thể hiện là địa chỉ cư trú ở nước ngoài (ghi rõ phiên âm bằng tiếng Việt)".

Như vậy, hiện nay có đủ cơ sở pháp lý để triển khai việc thu thập, cập nhật thông tin dân cư, cấp thẻ căn cước cho công dân Việt Nam ở nước ngoài tại nước sở tại, cũng như tại Việt Nam. Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện nay còn gặp nhiều khó khăn do vị trí địa lý, an ninh, an toàn và quy định của các nước đối với hoạt động của cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài nên chưa thể thực hiện thu nhận hồ sơ, cấp căn cước cho công dân bên ngoài lãnh thổ Việt Nam.

Hiện nay, Bộ Công an đang phối hợp với Bộ ngoại giao, các bộ ngành có liên quan tham mưu, đề xuất với Chính phủ các giải pháp về pháp lý, hạ tầng, kỹ thuật, bảo mật thông tin cá nhân để triển khai thu thập, cập nhật thông tin đối với công dân Việt Nam đang cư trú, sinh sống và làm việc tại nước ngoài trong thời gian sớm nhất. Việc thu thập thông tin của công dân Việt Nam đang định cư ở nước ngoài do cơ quan quản lý căn cước thực hiện bằng Phiếu thu thập thông tin dân cư thông qua cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài; cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài gửi Phiếu thu thập thông tin dân cư của công dân có yêu cầu thu thập, cập nhật thông tin cho cơ quan quản lý căn cước của Bộ Công an để cập nhật thông tin vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

2. Đối với trường hợp bạn đọc Nguyễn Hằng, căn cứ các quy định nêu trên đề nghị công dân trực tiếp đến Công an cấp xã nơi đang cư trú tại Việt Nam để được thu thập, cập nhật thông tin vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và thực hiện thủ tục đăng ký cư trú hoặc khai báo thông tin về cư trú nhằm cập nhật thông tin về nơi cư trú để được cấp thẻ căn cước theo quy định của pháp luật về cư trú và căn cước.